گشت و گذاری در بازار کاموا؛ تُرک ها صاحب 90 درصد بازار نخ ایران شدند! - لوکو

به گزارش خبرنگاران؛ سوز سرما که به شهرهای کشور نفوذ می کند، لباس های گرم و بافتنی هر خانه، از کمدها و چمدان ها بیرون می آیند و در این بین کمتر بانویی در کشور است که برای تازه تر کردن بافت های اعضای خانواده سری به بازار نخ و کاموا نزده باشد. خرید کاموایی مرغوب و مطمئن برای بافتن یک لباس و یا حتی یک شالگردن.

ما نیز به موجب همین موضوع سری به بازار نخ و کاموای تهران زدیم تا از شرایط فعلی این بازار و میزان تولیدات صنعت نخ و کاموای کشور مطلع شویم. البته که در این بازار هنوز آثار کرونا و کمبود حضورها مشهود است اما در حوالی ساعت 12 ظهر این بازار که در میدان حسن آباد تهران واقع شده است، هم مانند سایر بازارها خرید و فروش تا حدودی جریان دارد.

بدو ورودمان به این بازار با چند نفر از خریداران گفت و گویی کردیم. یکی از خریداران کاموا که بانویی میانسال بود درباره کیفیت کامواهای موجود در بازار این طور گفت: کامواهای خارجی بیشترین کیفیت را نسبت به کالای ایرانی دارند البته اگر گشتی در بازار بزنید متوجه می شوید که بیشتر نخ های بافتنی موجود در بازار خارجی و مربوط به کشور ترکیه است!

این موضوع را از چند خریدار دیگر هم جویا شدیم که به گفته آن ها سال هاست که بازار نخ کاموا از طریق کشورهای دیگر قبضه شده و تنها چند نوع خاص از کامواهای ایرانی در بازار خریدار دارند.

برای تکمیل شدن اطلاعاتمان از این بازار سراغ کریمی فروشنده کاموا رفتیم.

کریمی، از فروشندگان کاموا در گفت و گو با خبرنگاران، به دلایل اصلی کمبود نخ کاموای ایرانی در بازار اشاره کرده و گفت: نام حمایت از کالای ایرانی که می آید همه بیشتر به سمت دولت ها و مسئولان فکر می کنند در حالی که خریدارها نیز با خرید خود از تولید کننده حمایت می کنند. کامواهای موجود در بازار ایران تقریبا ترکیه ای هستند و شاید تنها ده درصد این اقلام در بازار ایرانی باشند.

وی اضافه کرد: فعالیت چندین ساله من در این صنف، بیانگر این است که سقوط صنعت نساجی ایران به دلیل عدم توجه و همچنین فرسودگی ماشین آلات ریسندگی عامل اصلی عقب ماندگی در صنعت کامواست. یعنی از بین رفتن بسیاری از کارخانجات صنعت نساجی منجر شد تا کشوری که با نساجی کهن که زمانی از کره جنوبی هم بالاتر بود حالا از بسیاری از کشورها عقب بیفتد.

کریمی تشریح کرد: برای اینکه کالای ایرانی بین مردم خریدار داشته باشد، باید آنقدر روی آن تبلیغات مثبت انجام گردد تا مردم طالب آن باشند. زمانی نخ تریکو از کشور ترکیه وارد می شد اما با حمایت فروشندگان نخ کاموا در ایران کارخانجات تولید این نخ در کشور افزایش پیدا کردند به نحوی که واردات این نخ از 70 درصد حالا به زیر 5 درصد رسیده است.

این گفته ها را با یکی از کارشناسان صنعت نساجی در میان گذاشتیم تا دلیل اصلی کاهش تولید نخ کاموا در کشور برای همگان روشن گردد. علیزاده، کارشناس صنعت نساجی در گفت و گو با خبرنگاران، گفت: عمده ترین دلیل کمبود تولیدکننده کاموا در کشوری مانند ایران که دارای ظرفیت کافی است، توجه نکردن به سلیقه مشتری و همچنین رنگ بندی، بسته بندی و کیفیت تولید است.

افزایش کیفیت کاموای ایرانی با فراهم شدن بازارهای برون مرزی

وی اضافه کرد: در کشور شاید به تعداد انگشتان دست تولیدکننده کاموا وجود داشته باشد که یکی از این تولیدکنندگان در استان آذربایجان شرقی توانسته پیشرفت خوبی داشته باشد و به زمین رقابت با کشوری مانند ترکیه راه یابد اما همچنان فرسودگی ماشین آلات و عدم توجه به کیفیت و رنگ بندی آفتی برای خرید این محصول از طریق مشتریان است.

علیزاده ضمن ارائه راهکارهای تقویت صنعت نساجی به ویژه کاموا گفت: باید با بروزرسانی دستگاه های ریسندگی، فکری به حال بازارهای صادراتی نیز کرد چرا که وقتی تولیدکنندگان تشویق به افزایش کیفیت و تنوع می شوند که بازارهای دنیای را رقیب خود بدانند.

این کارشناس حوزه نساجی توصیه می کند که برای اثبات مسائل صنعت نساجی سری به یکی از کارخانجات ریسندگی بزنیم تا از نزدیک با معضلی به نام عقب ماندگی در صنعت نساجی رو به رو شویم. صنعتی که طبق خط مشی اقتصاد مقاومتی باید تبدیل به سومین کشور در آسیا میانه می گردد اما نه تنها رشد نکرد بلکه به گفته بسیاری از فعالان این صنعت، با واردات حتی اوضاع از برنامه ریزی هم عقب تر ماند.

محمودی، تولیدکننده صنعت نساجی در گفت و گو با خبرنگاران، با اشاره به موانع پیش پای تولیداتش می گوید: ابتدا به مسائلی که در ادارات پیش پایمان می گذارند باید اشاره کرد که شاید 50 درصد ایراد موجود در کشور به این موضوع بازمی گردد.

از او می خواهم که بیشتر درخصوص دلایل جاماندن نساجی ایران از دنیا بگوید و او ترسیدن دولت ها برای حمایت از این صنعت را عمده ترین دلیل دانست.

محمودی گفت: هر بار به بانک می روم که تسهیلاتی را دریافت کنم تا متوجه می شوند حوزه کاری ما نساجی و ریسندگی نخ است، از دادن وام امتناع می کنند.

این تولید کننده شرح داد: پنجاه درصد نساجی کشور از بین رفته در صورتی که زیرساخت های آن وجود دارد اما واردات بی رویه کالاهای بی کیفیت خارجی دست تولیدکنندگان را سرد کرده است، حال رغبت خریداران ایرانی به خرید کالاهای ارزان اما بی کیفیت خارجی را هم کنار این بی توجهی ها قرار دهید.

محمودی مهم ترین عامل پیشرفت کشورهای همسایه در این صنعت را توجه به پیشرفت تکنولوژی ها و حمایت های همه جانبه دولت از بخش خصوصی دانست.

در پایان او از مسئولان خواست که به جای حمایت های اقتصادی، تولیدکنندگان را در راه اندازی سریع تر واحدهای تولیدی یاری کنند چرا که حتی یک روز هم برای تولیدکننده ایرانی یعنی یک پله پیشرفت و اشتغال برای همین کشور.

دغدغه های تولیدکنندگان را کنار خواسته های خریداران قرار داده و سراغ یکی از مسئولان یعنی رئیس صندوق پنبه ایران رفتیم، چرا که پنبه به عنوان اصلی ترین ماده اولیه تولید نخ به ویژه کاموا محسوب می گردد هرچند که مواردی از پشم، اکرلیک و … نیز از جمله مواد اولیه این محصول به شمار می فرایند.

محمدحسین کاویانی مدیرعامل صندوق پنبه ایران در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی خبرنگاران، گفت: حداقل 80 کارخانه پنبه پاک کنی در استان های گلستان، خراسان های شاقتصادی، رضوی، جنوبی، سمنان، اردبیل و فارس به طور عمده فعال هستند، اما در البرز، کرمان و اصفهان نیز چند کارخانه محدود وجود دارد.

او درباره برنامه برنامه صندوق پنبه ایران برای افزایش تعداد این کارخانه ها و سطح زیر کشت پنبه، اضافه کرد: یکی از مهمترین مسائل تولید پنبه، مربوط به مرحله برداشت این محصول است. زراعت پنبه نسبت به زراعت سایر محصولات کشاورزی نسبتا مشکل است. این محصول در فصل بهار در کشور ما کاشته می گردد و برداشت آن که از اواسط شهریورماه آغاز می گردد نیز، تا اواخر بهمن ماه ادامه دارد. بنابراین، زمان زیادی زمین های کشاورزی را اشغال می کند.

کاویانی گفت: از سوی دیگر، چون آغاز کشت مربوط به بهار است، آفات فعال هستند و نیاز به سموم کشاورزی بالاست و همچنین، چون تعداد دفعات آبیاری نیز بسیار زیاد است، علف های هرز زیادی در این زراعت وجود دارد؛ اما مهمترین زحمت مربوط به مرحله برداشت می گردد.

وی گفت: اگر ماشین آلات وارد گردد، زحمات و هزینه های برداشت کاهش و در نتیجه، رغبت کشاورزان به زراعت پنبه بیشتر می گردد. این کار همچنین سبب جلوگیری از ورود الیاف بیگانه حاصل از کیسه های پلاستیکی کارگران به صنایع نساجی می گردد. بنابراین، در تلاش هستیم تا این ماشین آلات را سریعتر وارد کشور کنیم.

مدیرعامل صندوق پنبه ایران همچنین درباره عملکرد این صندوق گفت: وظیفه تنظیم بازار پنبه بر عهده صندوق پنبه ایران است و می تواند با فرامین و اعتبارات دولتی این کار را انجام دهد. مهمترین کار این صندوق از زمان تاسیس آن تا به امروز، مربوط به سال 79 است که با خرید 25 هزارتن پنبه مازاد صنایع نساجی، بازار این محصول را تنظیم کرد.

او اضافه کرد: در سال 80 نیز حدود 2 هزار و 700 تن پنبه مازاد دیگر خریداری و بازار تنظیم شد. این مهمترین کاری است که صندوق پنبه باید انجام دهد. هر جا که متوجه شویم کشاورزان برای فروش پنبه مشکل دارند، ورود می کنیم تا دغدغه آن ها را کاهش دهیم. به عنوان مثال، با مشارکت تعاونی پنبه داراب در استان فارس که یکی از اعضای مهم این صندوق است، وَش پنبه کاران را خریداری می کنیم تا با مشکل روبرو نشوند.

کاویانی در ادامه گفت: از دیگر فعالیت های مهم صندوق، ارائه آموزش های فنی لازم به کشاورزان و همچنین نظارت بر واردات و توزیع بذر های مرغوب میان آن هاست. این بذور از زمانی که مجوز واردات آن ها از طریق وزارت جهاد کشاورزی داده شده، بین کشاورزان توزیع می گردد، زیرا طول مدت کشت کوتاه تر و همچنین میزان محصول بیشتر و مرغوب تری دارند.

او گفت: در موضوع بازرگانی نیز، بسیاری از کارخانجات پنبه پاک کنی، محصول خود را به صندوق واگذار می کنند تا این صندوق بازاریابی مناسب را برای آن ها انجام دهد. صنایع نساجی هم از این که پنبه مورد نیاز خود را از صندوق خریداری کنند، استقبال کرده اند، زیرا قبل از ارسال پنبه به صنایع نساجی، کارشناسان صندوق در کارخانجات پنبه پاک کنی حضور پیدا می کنند و پس از تایید کیفیت، ارسال را انجام می دهند.

مدیرعامل صندوق پنبه ایران همچنین گفت: از آن جا که پنبه یک محصول دارای استاندارد های بین المللی است، باید رقم بندی گردد. هر کجا که کارشناسان دولتی کم باشند و امکان حضور آن ها در کارخانجات پنبه پاک کنی فراهم نباشد، صندوق پنبه با ارسال کارشناس، این مشکل را رفع می کند. این کارشناسان، پنبه ها را بر اساس استاندارد های ایران و همچنین استاندارد های بین المللی رقم بندی می کنند و در اختیار صنایع قرار می دهند.

او در ادامه از کشاورزان پنبه کار نیز درخواست کرد: تقاضای صندوق پنبه ایران از کشاورزان پنبه کار این است که محصول خود را به صورت نارس برداشت نکنند؛ همچنین در حین برداشت، به جای استفاده از کیسه های پلاستیکی، از کیسه های نخی و طبیعی استفاده کنند، زیرا الیاف پلاستیکی بیگانه در کارخانجات نخ ریسی مشکل ایجاد می کنند.

کاویانی درباره دلیل نارس برداشت کردن غوزه های پنبه از طریق کشاورزان، ضمن بیان این که صرفه کشت پنبه برای کشاورزان کاهش یافته است، گفت: پنبه محصولی است که غوزه های آن طی دو تا سه مرحله رشد می کنند؛ یعنی از پایین تا بالای بوته، به مرور زمان غوزه ها رشد می کنند. کشاورزانی که برای برداشت محصول وارد مزارع می شوند، به منظور جلوگیری از هزینه چندباره برای برداشت محصول، در همان برداشت اول، غوزه های نیم رس بالای بوته را هم برداشت می کنند تا مجبور نشوند که دوباره هزینه برداشت بپردازند. این در حالی است که غوزه های نارس، کیفیت الیاف کارخانه های نساجی را کاهش می دهد.

در کنار پنبه، واردات بیش از 5 میلیون تن پشم به کشور و همچنین عرضه مواد اولیه اکرلیک به کشور ترکیه برای تولید کاموا، عامل اصلی کاهش تولیدات نخ کاموا در کشور محسوب می گردد.

این موضوع را از وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صمت و همچنین سازمان استاندارد هم جویا شدیم که هر کدام از وجود ظرفیت های لازم برای افزایش بهره وری و همچنین تولید خبر دادند.

تمام این بررسی ها به اینجا ختم می گردد که واردات به عنوان مسبب اصلی جاماندگی در صنعت نساجی بوده و همین جاماندگی، منجر شده تا حال که فرایند تولید مدتی است سرعت گرفته است، همچنان تطبیق با استانداردهای دنیا کند صورت پذیرد. اما اسناد بالادستی نظیر برنامه ششم توسعه، طرح خودکفایی در پنبه و همچنین سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی راهگشاترین ها برای بازگشت به جایگاه اصلی در حوزه تولید نخ و نساجی است.