چرا افزایش حقوق بازنشستگان اعمال نشد؟، بحران صندوق های بازنشستگی جدی است؟ - لوکو

برای سال 1401 بازنشستگان کشوری با یک ماه تاخیر افزایش حقوقشان را گرفتند. در خصوص بازنشستگان سازمان تامین اجتماعی هنوز از افزایش خبری نیست و دولت وعده آن را برای پایان خرداد داده است.

به تاخیر افتادن افزایش حقوق بازنشستگان در سال 1401، برای بعضی این نگرانی قدیمی را تا حدی تقویت کرد. نگرانی از اینکه مبادا صندوق های بازنشستگی توانایی افزایش حقوق و در نتیجه پرداخت مستمری های بازنشستگان را ندارند.

داوود سوری اقتصاددان اما با متحمل دانستن خطر قریب الوقوع بحران صندوق های بازنشستگی، تاخیر اخیر را بیشتر ناشی از ناهماهنگی دولت برای تامین منابع اقتصادی می داند ولی در عین حال بر ضرورت بازنگری در شیوه اداره صندوق های بازنشستگی تاکید دارد.

برخورداری از بیمه بازنشستگی، مشتمل بر تامین هزینه های زندگی و خدمات درمانی بخشی از حقوق تصریح شده مردم در قانون اساسی است. برهمین اساس از خیلی سال پیش صندوق های متعددی برای ارائه خدمات بازنشستگی در کشور به وجود آمد و مدیریت تضامنی آنها برای دوام و بقای خدمات بین النسلی به دولت سپرده شد.

بارزترین این صندوق ها، سازمان تامین اجتماعی است که از اساس اعتبارات و منابعی مستقل از بودجه دولت و اعتبارات خزانه ملی دارد، اما حال و روز اقتصادی این صندوق هم چندان خوشایند نیست.

اصلاحات پارامتریک چیست؟

در ایران رسم است که هر دولتی مواضع دولت پیش از خود را نقض کند اما در این بین موارد استثناء هم وجود دارد. از جمله این موارد شرایط ناتراز منابع و مصارف صندوق های بازنشستگی است که تمام دولت ها برسرش اتفاق نظر دارند.

در روبرو با این شرایط همواره یک راه چاره از ناحیه دولتها پیشنهاد می گردد و آن انجام فوری و فوتی اصلاحات پارامتریک است.

ساده ترین فرم این اصلاحات هم در افزایش شرایط سن و سابقه بازنشستگی و در یک کلام سخت تر کردن راستا صدور احکام بازنشستگی برای بیمه شدگان متقاضی خلاصه می گردد.

برای درک بهتر مسئله تصور کنید که شما می توانید با 30 سابقه کاری و 60 سال سن برای بازنشسته شدن اقدام کنید، اما وقتی در آستانه رسیدن به چنین موقعیتی در زندگی شغلی خود هستید، اصلاحات پارامتریک انجام می گردد در نتیجه بر حداقل مدت سابقه و سن لازم برای بازنشستگی افزوده می گردد.

طبیعی است که شرایط خوشایند بیمه شده نباشد آیا چنین راه چاره پارامتریکی در نهایت به بهبود شرایط حال صندوق های بازنشستگی منجر می گردد؟

داوود سوری پاسخ به این پرسش را با یک نه آغاز می نماید و در ادامه می گوید: شیوه مدیریت صندوق های بازنشستگی بیش از تغییر سن و سابقه بازنشستگی احتیاج به تغییر و اصلاحات دارد.

وی می افزاید: همین حالا صندوق هایی مثل بازنشستگی کشوری، وابستگی جدی به منابع دولتی دارند، سازمان تامین اجتماعی هم هرچند بودجه بگیر دولت نیست اما در تامین منابع مشکل جدی دارد.

سوری می گوید: شاید به چشم نیاید و دیده نگردد اما اغلب اوقات این صندوق ها با استقراض تامین منابع می نمایند، راه هایی از این دست جز افزایش نقدینگی نتیجه دیگری ندارد و برای همین است همواره بازنشستگان از کمبود حقوقشان شاکی هستند.

وی ادامه می دهد: کافی است نگاهی به نحوه اداره منابع و بنگاه های وابسته به صندوق های بازنشستگی بکنیم، این شیوه مدیریت دولتی باید تغییر کند، منابع چنین صندوق هایی به مراقبت بهتری احتیاج دارند تا بتوانند جوابگوی احتیاجهای اقتصادی و درمانی بیمه شدگان باشند. تاخیر در اعلام افزایش حقوق کارگران بازنشسته شاید ناشی از مقاومت بخش کارفرمایی دولت با افزایش دستمزدهای سال 1401 باشد اما حث هماهنگی برای تامین منابع هم مطرح بود.

وی در پایان می گوید: البته این هماهنگی فعلا رفع شدنی است اما اگر شیوه مدیریت این صندوق ها تغییر نکند و در عوض همه تمرکزها متوجه تغییر شرایط سنی و سابقه ای بازنشسته شدن، گردد، دیر یا زود بحران صندوق های بازنشستگی آشکار خواهد شد.