گریزگاهی برای رهایی از تکرار - لوکو

گریزگاهی برای رهایی از تکرار

نوروز سال جاری به کجا سفر کردید؟ سال گذشته و سال های پیش از آن چطور؟ آمارها نشان می دهند بیشترین تعداد گردشگران، مراکز استان ها و شهر ها را برای مسافرت انتخاب می نمایند. شهرهایی مثل مشهد، شیراز، اصفهان و منطقه ها شمالی کشور در ایام تعطیلات مملو از مسافرانی است که برای رهایی از روزمرگی و دغدغه های معمول و به قصد زیارت یا سیاحت راهی این شهر ها شده اند؛ اما شما اگر می خواهید چند روزی از هیاهو و آلودگی شهر دور باشید و روحیه ای تازه کنید، بد نیست سفر به روستا را نیز تجربه کنید.

نام روستا با طبیعت گره خورده است. اگر بخواهید روستایی را در فکر خود مجسم کنید آنچه در خیال شما راه پیدا می نماید دشت هایی سرسبز است با چشمه هایی پر آب، درختان بلندی که باد شاخ و برگ آنان را به هم می زند و طنینی خوش ایجاد می نماید، صدای زنگوله گوسفندان و چهچهه بلبلان و آواز پرندگان. این فضایی است که حتی تصور آن سلول های خاکستری مغز را منبسط می نماید و به شما و البته ما آرامش می دهد.

در کنار جاذبه های طبیعی از این دست، اگر علاقه مند به بازدید از آثار باستانی هستید و مشاهده تمدن گذشتگان برای شما لذتبخش است، اگر به معماری سنتی این مرز و بوم علاقه مندید یا چنانچه قصد دارید از چشمه های آب معدنی برای درمان بهره بگیرید، کم نیستند روستاهایی که می توانند این امکانات را در اختیار شما قرار دهند.

ماسوله، ابیانه، میمند و تعداد انگشت شمار دیگری از این روستاها را کمابیش می شناسیم؛ اما اینها بخش کوچکی از 385 روستایی هستند که جاذبه های آنها ارزش یک بار تماشا را دارد و به گفته محمدرضا اکبری، روستاهای هدف گردشگری نامیده می شوند: روستاهایی را هدف گردشگری می شناسیم که دارای بالاترین جاذبه گردشگری روستاهای منطقه از لحاظ تاریخی، فرهنگی، باستانی، معنوی یا طبیعی باشند. برای مثال، روستایی مانند میمند که از لحاظ معماری حتی در سطح دنیا منحصر به فرد و بی نظیر است جزو روستاهای هدف گردشگری قرار می گیرد.

تعدادی از این روستاها را معاونت دهیاری های سازمان شهرداری ها و دهیاری های وزارت کشور شناسایی و پیشنهاد نموده است، برخی را که دارای بافت قدیمی و با ارزش هستند، بنیاد مسکن انتخاب و معرفی نموده است و تعدادی نیز دارای آثار تاریخی ثبت شده بودند و از طریق معاونت حفظ، احیا و بازسازی آثار و بنای تاریخی سازمان میراث فرهنگی پیشنهاد شده اند. در نهایت کمیته گردشگری روستایی و عشایری با آنالیز موارد پیشنهادی، روستاهایی را که بالاترین جاذبه را دارند و اهمیت خاصی داشته باشند، انتخاب و در لیست روستاهای هدف گردشگری قرار می دهد.

یک تیر و چند نشان

وقتی به مسافرت می روید اولین کار پیدا کردن مکانی مناسب برای چند روز اقامت است. از طرفی انتظار دارید بتوانید براحتی از جاذبه های محل بازدید و از امکانات موجود بهره ببرید. واقعیت این است که روستاهای ما از امکانات لازم برای پذیرایی از گردشگران بی بهره هستند، بویژه اگر قرار باشد گردشگری روستایی و عشایری ما جنبه بین المللی پیدا کند، این مشکل بیشتر نمود پیدا می نماید.

برطرف این مشکل و اهداف دیگری که کارشناس مسوول ارزیابی طرح های دفتر طرح های توسعه و تجهیزات معاونت سرمایه گذاری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به آن اشاره می نماید، دست به دست هم داده اند تا طرح روستاهای هدف گردشگری مطرح و روی آن برنامه ریزی گردد.

اکبری در این زمینه می گوید: اختلالی که به علت حضور گردشگران در زندگی روزمره روستاییان ایجاد می شد و تاثیرات سوء ناشی از این رفت و آمدها بر فرهنگ روستایی از یک طرف و این که ممکن بود برخی از روستاییان برای اسکان مسافران دست به ساخت و سازهایی بزنند که محیط پرجاذبه روستا را به مرور زمان از میان ببرند و تخریب نمایند. از طرف دیگر باعث شد سازمان برای حفظ و نگهداری این روستاها و نیز به منظور توسعه گردشگری در جهت رونق مالی و ایجاد اشتغال و توسعه فرهنگی، بحث روستاهای هدف گردشگری را مطرح کند.

در زمینه گردشگری روستایی، یکی از اولین نگرانی هایی که دوستداران طبیعت را آزار می دهد بر هم خوردن اصالت روستا و محیط زیست آن است؛ اما اکبری با ذکر این مطلب که برای حفظ محیط زیست روستا و نیز بافت اصیل روستایی مکان هایی در خارج از منطقه برای احداث تاسیسات گردشگری در نظر گرفته می شوند، ما را آسوده خاطر می نماید.

در حال حاضر، مطالعات طرح راهبردی ساختاری برای توسعه گردشگری با توجه به توسعه پایدار برای این روستاها در دست اقدام سازمان است و از میان این 385 روستا از طریق سازمان مرکزی و از محل اعتبارات ملی 40 روستا در سال گذشته در سطح کشور، مطالعه مکان یابی شده و در مرحله نقشه برداری است. 52 روستای دیگر نیز تعیین شده اند که اجرای طرح در آنها سال جاری به مناقصه گذاشته شده است.

کارشناس سازمان میراث فرهنگی درخصوص کم و کیف کار شرح می دهد: کشور از این نظر به 5 منطقه تقسیم شده و هر منطقه 10 روستا را شامل می گردد. مکان یابی و ضرورت تاسیس و نوع مکان اقامتی و دیگر نیازمندی های گردشگران را تعیین نموده و نقشه کلی کار را ارائه می نمایند. این نقشه در اختیار سرمایه گذارانی که گاه از میان روستاییانی هستند که شرکت تعاونی تشکیل داده قرار می گیرد.

معاونت دهیاری های سازمان شهرداری ها و همیاری های وزارت کشور برای توسعه زیرساخت های گردشگری، اعتباراتی برای هر روستا در نظر گرفته است که آن را در اختیار دهیار قرار می دهد و با یاری روستاییان اقدام به احداث این تاسیسات می نماید. تا به امروز یک فاز از این طرح تا مرحله نقشه برداری پیش رفته است.

فاصله بین حرف تا عمل

طرح روستاهای هدف گردشگری، آن گونه که محمدرضا اکبری می گوید قرار است با مطالعات همه جانبه زیست محیطی و با در نظر گرفتن تاثیرات چندجانبه ای که بنا به نظر کارشناسان می تواند بر بافت روستایی داشته باشد، برای توسعه گردشگری روستایی و در نتیجه ایجاد اشتغال، رونق مالی و به طور کلی توسعه پایدار با توجه به برنامه چهارم توسعه و منظره 1404 انجام گردد. این بحث ابتدا در دولت قبل مطرح شده و دولت نهم نیز با جدیت پیگیر آن است.

برنامه ملی که برای توسعه گردشگری در دست تدوین است، این امیدواری را ایجاد می نماید که با تغییر دولت ها طرح روستاهای هدف گردشگری در سایه قرار نگیرد و به فراموشی سپرده نگردد.

معلوم نیست چند سال دیگر باید منتظر بمانید تا بتوانید برای بازدید از منطقه ها روستایی کشور با فراغ بال سفر کنید؛ اما موانع موجود در برابر آرامشی که در نتیجه اقامتی چند روزه در یکی از روستاهای کشور و احیانا در چادر یا در منازل یکی از اهالی به دست می آورید، چندان قابل توجه نیست. پس بهتر است این بار که برای مسافرت برنامه ریزی می کنید، جهت خود را از مراکز استان ها تغییر دهید و کمی بیشتر از زندگی ماشینی فاصله بگیرید. نباید فراموش کنید روستاها به همین شکلی که دارند زیبا هستند. بد نیست همه ما مراقبت کنیم تا صفا و صمیمیت و ساده زیستی روستایی تحت تاثیر فرهنگ شهرنشینی قرار نگیرد.

منبع: روزنامه جام جم

منبع: راسخون