چرا هوای تهران در پاییز سال جاری آلوده تر از سال های گذشته است - لوکو

بهزاد اشجعی، کارشناس آلودگی هوا و دبیر سابق کمیته فنی صدور مجوزهای خودرویی سازمان حفاظت محیط زیست در گفت وگو با پانا با اشاره به شرایط آلودگی هوای مرکز از ابتدای پاییز امسال اظهار کرد: آلودگی هوا دو عامل دارد که یکی از شاخص ها، اندازه انتشار آلاینده ها است و دومی شرایط جوی است. اندازه انتشار آلاینده ها در اختیار ما قرار گرفته است ولی شرایط جوی در اختیار ما نیست. بنابراین عقل حکم می نماید تا حدی که می توانیم در کاهش انتشار آلاینده ها دخالت کنیم. بنابراین تنها کاری که می توان انجام داد این است که با اقدامات انجام شده، اندازه انتشار آلاینده را کاهش داد.

این کارشناس آلودگی هوا با بیان اینکه راهکارهای کاهش اندازه آلاینده ها معین است، گفت: تمامی راهکارها در مصوبات مربوط به کاهش آلودگی هوا اعلام شده است و راهکارهای معینی دارد اما از سال قبل تا به امروز برای اجرای مصوبات مربوط به کاهش آلودگی هوا اتفاق خاصی نیفتاده و اقدام خاصی نیز صورت نگرفته است.

وی تاکید نمود: نوسازی ناوگان حمل و نقل، معاینه فنی خودروها، اصلاح سوخت نیروگاه ها، اسقاط خودروهای فرسوده و کاهش منابع موثر در آلودگی هوا به ویژه در فصل زمستان، بخشی از مصوبات در زمینه کاهش آلودگی هوا هستند که درخصوص آن، از سال پیش تا به امروز اتفاق خاصی نیفتاده است و می توان نتیجه گرفت که امسال انتشار آلاینده ها نسبت به سال پیش قطعا کمتر نخواهد شد و پیش بینی این است که بیشتر هم خواهد شد.

سرعت باد در تهران در اردیبهشت ماه بیشترین اندازه را دارد و معمولا 13 کیلومتر برساعت است و کمترین سرعت باد هم مربوط به آذرماه و به طور میانگین 7 کیلومتر برساعت است. به همین علت است که بیشترین آلودگی ذرات معلق در آذر و دی و کمترین آن در اردیبهشت و خرداد اتفاق می افتد

اشجعی درباره چرایی افزایش آلودگی هوا در نیمه دوم امسال اظهار کرد: درباره انتشار آلاینده ها، سالانه با فرایند طبیعی افزایش تعداد خودروها روبرو هستیم و تعداد خودروها سال به سال افزایش می یابد و در مقابل، تعداد خودروهای فرسوده نیز افزایش می یابد و هر سال یک میلیون خودرو به ناوگان اضافه کرده می گردد که معادل آن باید خودروهای فرسوده نیز اسقاط گردد اما شاید در نهایت 10 هزار خودرو در سال اسقاط گردد که این مساله عاملی برای افزایش انتشار آلاینده ها است.

برای کاهش سهم آلایندگی موتورهای کاربراتوری اقدامی انجام نشده است

وی با اشاره به سهم موتورهای کاربراتوری در آلودگی هوای تهران نیز گفت: بر اساس آمار آخرین سیاهه انتشار، موتورسیکلت ها حدود 10 درصد در آلودگی هوا سهم دارند که عمدتا به علت کاربراتوری بودن و فرسوده بودن آنها است و برای کاهش سهم موتورسیکلت ها اقدام خاصی انجام نشده است. اکنون برای خودروهای سواری معاینه فنی انجام می گردد اما برای موتورسیکلت ها علی رغم اینکه قانون وجود دارد، کسی از معاینه فنی استقبال نمی نماید و بنا به گفته مسئولان ستاد معاینه فنی، سالانه 100 دستگاه موتورسیکلت گواهی معاینه فنی دریافت می نمایند که فاجعه است.

اشجعی ادامه داد: بعلاوه مصرف سوخت و انرژی نیز با توجه به افزایش جمعیت در تهران، بیشتر شده است و هر سال واحدهای مسکونی و تجاری اضافه کرده می گردد و این عاملی برای افزایش انتشار آلاینده ها است.

افزایش بار ترافیکی در پی برداشتن محدودیت های کرونایی

این کارشناس آلودگی هوا در ادامه، افزایش تردد در پی واکسینه شدن جمعیت در برابر کرونا را عامل دیگری برای آلودگی هوای تهران در فصل پاییز بیان نمود و گفت: با تکمیل واکسیناسیون شهفرایندان در برابر بیماری کرونا، ترددها نیز افزایش می یابد و محدودیت ها برداشته می گردد که این مساله منجر به افزایش بار ترافیکی خواهد شد و در نهایت انتشار آلاینده ها افزایش می یابد. بنابراین پیش بینی می گردد، انتشار آلاینده ها نه تنها نسبت به سال پیش کمتر نخواهد شد بلکه بیشتر هم خواهد شد.

بهبود کیفیت هوا فقط تحت تاثیر عامل جوی است

اشجعی بعلاوه به عامل دوم آلودگی هوا اشاره نمود و گفت: عامل دوم هم شرایط جوی است که سازمان هواشناسی پیش بینی می نماید آیا امسال شرایط جو ناپایدارتر یا پایدارتر است. اگر شرایط جوی پایدارتر باشد قطعا در آلودگی هوا تاثیرگذار خواهد بود.

موتورسیکلت ها حدود 10 درصد در آلودگی هوا سهم دارند که عمدتا به علت کاربراتوری بودن و فرسوده بودن آنها است و برای کاهش سهم موتورسیکلت ها اقدام خاصی انجام نشده است

دبیر سابق کمیته فنی صدور مجوزهای خودرویی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اثرگذاری آلودگی هوا بر سیستم تنفسی بیان نمود: آلودگی هوا بر روی سیستم تنفسی افراد اثرگذار است و بیماری کرونا نیز بر روی سیستم تنفسی افرادی که دستگاه تنفسی آسیب دیده دارند، بیشتر تاثیر می گذارد. بنابراین می توان گفت که در عامل اول پیش بینی خوبی نداریم و اگر بخواهیم کیفیت هوای بهتری داشته باشیم فقط عامل دوم می تواند اثرگذار باشد.

سقف آسمان تهران در آذر و دی ماه به کمترین حد می رسد

وی در پاسخ به نحوه آگاهی از روزهای آلوده شرح داد: سقف آسمان شهر(ارتفاع لایه مرزی) و سرعت باد 2 عامل در مشخص مجموع ضریب تهویه شهر هستند. روزهایی که سقف آسمان کوتاه و سرعت باد کم باشد، ضریب تهویه پایین است و هوا آلوده خواهد بود. سقف آسمان تهران در خرداد و تیر بیشترین اندازه را دارد و به 1000 متر می رسد، در آذر و دی هم که کمترین است به حدود 200 متر می رسد.

وی اضافه کرد: سرعت باد در تهران در اردیبهشت ماه بیشترین اندازه را دارد و معمولا 13 کیلومتر برساعت است و کمترین سرعت باد هم مربوط به آذرماه و به طور میانگین 7 کیلومتر برساعت است. به همین علت است که بیشترین آلودگی ذرات معلق در آذر و دی و کمترین آن در اردیبهشت و خرداد اتفاق می افتد. بنابراین اگر بخواهیم در پاییز و زمستان پیش بینی کنیم که روز بعد آلوده خواهد بود یا نه، کافیست هواشناسی روز بعد را چک کنیم و اگر سرعت باد زیر 14 کیلومتر برساعت بود، احتمالا هوا آلوده است.