ماجرای اسماعیل طلا در رمان آتون نامه ، این اثر علاوه بر عنصر خیال دارای مستندات تاریخی است - لوکو

به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری خبرنگاران، روز دوشنبه 9 تیرماه 1399 اسامی نامزدهای کتاب های بخش داستان بزرگسال و کودک و نوجوان هجدهمین جشنواره قلم زرین از سوی هیئت داوران معرفی گردید.

کتاب آتون نامه، اثر محمداسماعیل حاجی علیان که توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده است در بین چهار کتاب راه یافته به مرحله نهایی بخش داستان بزرگسال واقع شده است.

این رمان کوتاه درباره شخصیت اسمال طلایی یا همان اسماعیل خان، فرزند طالب خان از سرداران نام آور دوران فتحعلی شاه و کسی است که سقاخانه اسمال طلایی در مشهد مقدس و صحن عتیق به نام اوست. حاجی علیان دست به نوشتن رمانی درباره این شخصیت دوست داشتنی در تاریخ مشهد و حرم امام رضا (ع) زده و پرده های ابهام را از چهره این شخصیت زدوده است.

حاجی علیان، نویسنده رمان آتون نامه در مصاحبه با خبرنگار خبرگزاری خبرنگاران درباره این کتاب گفت: این رمان با تکنیک نامه نگاری نوشته شده است. 10 نامه بین اسمال طلایی و خواهرش زبیده در طول جنگ ایران و روس، دوره فتحعلی شاهی ردوبدل می گردد. زندگی این سردار و اوضاع ایران در آن دوران پرآشوب، محور این رمان حماسی است.

وی اضافه نمود: عباس میرزا برای اولین بار دارد ارتش ایران را آموزش نظامی می دهد که برای آموزش از مستشاران فرانسوی و انگلیسی استفاده می نماید. می توان گفت فضای این جنگ فضای غالب رمان است.

این نویسنده درباره فرم استفاده شده در این رمان اظهار کرد: در این اثر از فرم نامه نگاری استفاده شده که نمونه نامه های عاشقانه در تاریخ ادبیات زیاد داریم. از این فرم برای بهتر نشان دادن فرآیند و همچنین برای نشان دادن علاقه و ارتباط مناسب بین خواهر و برادر و مفهوم خانواده در رمان استفاده شده است.

صیانت از سرزمین و خانواده دو محور اصلی داستان

حاجی علیان ابراز کرد: صیانت از سرزمین اولین آیتمی است که در آتون نامه به آن پرداخته می گردد. ضمن اینکه هم زمان با صیانت از سرزمین، صیانت از خانواده را هم پیش می بریم که افراد برای زنده نگه داشتن نام و آبرو و شرف خانواده چه کوشش ها و چه فداکاری هایی را باید انجام دهند که این دو محور اصلی داستان است.

وی درباره دلیل نامگذاری این رمان با عنوان آتون نامه شرح داد: رستم الحکما جزء یکی از کتاب هایی است که در دوره تاریخ فتحعلی شاهی نوشته شده؛ در آنجا ذکر شده به کسانی که به دختران آموزش می دادند آتون می گفتند و خواهر اسماعیل، زبیده خاتون آتون بوده است. به دختران بافتن، سوزن دوزی و تزئینات زندگی زنانه آموزش می داده است. به این خاطر لقبی که اسماعیل برای خواهرش در نظر گرفته و در رمان هم راجع به آن صحبت می گردد. نامه ها و مراسلاتی که بین اسماعیل و خواهرش رد و بدل شده یعنی آتون نامه را به عنوان نام رمان انتخاب کردم.

تاریخ دغدغه من است

این نویسنده بیان نمود: آتون نامه شرایط شکل گیری شخصیت در اوضاع بحرانی جنگ و ارتقای شخصیت و تحول شخصیت را طی می نماید. هم زمان شرایط اجتماعی را که محمل بروز این شخصیت ها می گردد را آنالیز می نماید و از این منظر اتفاقات ویژه ای را رقم می زند. ضمن اینکه با فرهنگ یک قومی به اسم تنگه سر بیشتر آشنا شده و مردمش را بیشتر می شناسیم.

حاجی علیان ضمن بیان این نکته که تاریخ دغدغه من است، اعلام نمود: تحقیقات قبل از نگارش آتون نامه حدود چهار تا چهار و نیم سال طول کشید و در این حوزه من خیلی از کتاب هایی را که راجع به این دوره و جنگ ایران و روس نوشته شده بودند، مطالعه کردم. حتی برای مشی نگارش نامه ها، از کتاب هایی مثل منشآت قائم مقام خیلی استفاده کردم و این کار علاوه بر آنکه عنصر خیال در آن حرف اول را می زند اما از مستندات تاریخی بسیاری برخوردار است.

4028/پ