ارزش خالص دارایی (NAV) در بورس یعنی چه؟ - لوکو

به گزارش خبرنگاران به نقل بورسینس ، برای ارزش گذاری سهام شرکت های سرمایه گذاری، هلدینگ ها و برخی شرکت های دیگر می توان از NAV استفاده کرد.

NAV دقیقا چیست و چگونه در تحلیل بنیادی به دست می آید؟

NAV عبارت از ارزش خالص دارایی های یک شرکت و به عبارت دیگر، ارزش کل دارایی های شرکت پس از کسر بدهی ها است.

محاسبه NAV در مورد شرکت های سرمایه گذاری مناسب ترین روش جهت ارزش گذاری سهام است.

از نظر حسابداری، کشف NAV آسان است، زیرا به لحاظ حسابداری حقوق صاحبان سهام معادل ارزش خالص دارایی های یک شرکت است.

اما مساله اصلی این است که در برآورد تحلیلی NAV، این رقم نمی تواند انعکاس مناسبی از خالص ارزش دارایی های شرکت ارائه دهد که علت آن نیز به برخی محدودیت های ترازنامه باز می شود.

در واقع در ترازنامه شرکت های سرمایه گذاری، ارزش دارایی ها به بهای تمام شده گزارش می شوند، در حالی که بین ارزش روز این دارایی ها و مبلغ دفتری آن ها تفاوت وجود دارد.

عموما این تفاوت بین بهای تمام شده تاریخی و ارزش جاری دارایی ها بسیار زیاد بوده و باعث لطمه به سودمندی اطلاعات مربوط به دارایی ها در ترازنامه می شود.

بنابراین، جهت محاسبه دقیق ارزش خالص دارایی ها در شرکت های سرمایه گذاری لازم است که ارزش روز سرمایه گذاری های اجرا شده توسط این شرکت ها کشف شود و سپس این رقم را با بهای تمام شده مندرج در ترازنامه مقایسه کرد و در صورتی که ارزش بازار بیشتر از بهای تمام شده باشد، این مازاد ارزش نسبت به بهای تمام شده باید در محاسبه خالص ارزش دارایی ها در نظر گرفته شود، زیرا در حقیقت این مازاد ارزش، به هنگام ارائه اطلاعات در بخش دارایی ها در ترازنامه پنهان مانده است.

بنابراین، برآورد ارزش خالص دارایی های یک شرکت عبارت از مجموع حقوق صاحبان سهام و مازاد ارزش سرمایه گذاری ها نسبت به بهای تمام شده است.

روشن است برآورد NAV در زمانی که کلیه سرمایه گذاری ها در سهام بورسی صورت گرفته باشد آسان است، اما پیچیدگی زمانی به وجود می آید که شرکت، سرمایه گذاری هایی در شرکت های خارج از بورس داشته باشد.

از آنجا که بازاری برای کشف ارزش جاری سرمایه گذاری ها در شرکت های غیربورسی وجود ندارد، تحلیلگر باید ارزش این سرمایه گذاری ها را بر اساس اطلاعات مختلف برآورد نماید.

در مجموع باید توجه داشت که برآورد NAV برای شرکت های سرمایه گذاری فعال در بازار سهام ایران با مسائلی روبرو است.

یکی از این مسائل این است که غالب شرکت های سرمایه گذاری در بازار سهام ایران، فعالیتی ترکیبی دارند یعنی علاوه بر مدیریت سرمایه گذاری در اوراق بهادار اقدام به کنترل و مدیریت دیگر شرکت ها نیز می کنند که این عملیات هلدینگی موجب پیچیدگی و ابهام در محاسبه NAV هر سهم می شود.

و مشکل دیگر…؟

مشکل دیگر همانطور که مطرح شد، به سبد سهام غیربورسی این شرکت ها بر می شود.

فقدان اطلاعات لازم در مورد شرکت های غیربورسی به خصوص گزارش EPS آنها و نوع فعالیت چنین شرکت هایی در برخی موارد به پیچیدگی محاسبات دامن می زند. در صورت غلبه بر این مسائل به نظر می رسد برآورد NAV شرکت های سرمایه گذاری در بازار سهام ایران، بهترین ابزار برای ارزش گذاری باشد.

شرح بیشتر ارزش خالص دارایی ها (NAV)

ارزش خالص دارایی ها یا NAV یک شرکت سرمایه گذاری با ویژگی های یک صندوق سرمایه گذاری مشترک (Unit Trust)، حاصل تفاوت کل دارایی ها منهای کل بدهی های آن است.

در ارزشیابی شرکت ها،NAV را از طریق تفاوت ارزش دفتری دارایی ها و بدهی ها محاسبه می کنند و در صندوق های سرمایه گذاری مشترک،NAV را از طریق کسر بدهی صندوق از ارزش روز کل پرتفوی به دست می آورند. توجه تحلیلگران مالی غالباً به محاسبه نوع دوم NAV است زیرا از این طریق سهام شرکت مربوطه قیمت گذاری می شود.

به عنوان مثال اگر ارزش بازار سرمایه گذاری ها و سایر دارایی های یک شرکت سرمایه گذاری 2000 میلیارد ریال قیمت داشته باشد و بدهی های آن 1200 میلیارد ریال باشد، در این تاریخNAV این شرکت سرمایه گذاری 800 میلیارد ریال خواهد بود.

چون دارایی ها و بدهی های یک شرکت سرمایه گذاری به طور روزانه تغییر می کند، NAV آن نیز روزانه باید محاسبه مجدد شود. به همین دلیل در کشورهای دیگر عموماً صندوق های سرمایه گذاری مشترک (شرکت سرمایه گذاری با سرمایه متغیر) و یونیت تراست NAV خود را حداقل یک بار در روز و پس از پایان معاملات بورس محاسبه و در روزنامه ها گزارش می کنند.