جاهای دیدنی باتومی: از مجسمه های متحرک تا طبیعت بکر دریای سیاه - لوکو

برای دریافت مشاوره و خدمات تخصصی گردشگری و سفر به سراسر دنیا با مجری مستقیم تورهای مسافرتی و گردشگری همراه باشید.

قلب تپنده شهر: گشتی در میدان‌ها و بافت تاریخی باتومی

مرکز اجتماعی و معماری باتومی را میدان‌های باشکوه آن تشکیل می‌دهند؛ فضاهایی عمومی که نشان می‌دهند این شهر چگونه هویت خود را با دقت و ظرافت شکل داده است.

میدان اروپا: روایتی از اسطوره و هویت گرجی

میدان اروپا که در قلب شهر قدیم باتومی قرار دارد، با ساختمان‌های زیبای قرن نوزدهمی احاطه شده و فضایی کاملاً اروپایی را در این سوی دریای سیاه ایجاد کرده است. در مرکز این میدان، بنای یادبودی بلند و چشمگیر قرار دارد: مجسمه مِدِئا که پشم زرین را در دستانش گرفته است. این مجسمه تنها یک اثر هنری تزئینی نیست، بلکه نمادی قدرتمند از پیوند عمیق گرجستان با تاریخ و اساطیر کلاسیک است.

بر اساس اساطیر یونان، مِدِئا دختر آیِتی، پادشاه کولخیس (سرزمین باستانی واقع در غرب گرجستان امروزی) بود. او به جیسون و آرگونات‌ها کمک کرد تا پشم زرین افسانه‌ای را به دست آورند. این افسانه ریشه در واقعیتی تاریخی دارد؛ مردم کولخیس در گداختن و ریخته‌گری فلزات، به‌ویژه طلا، مهارتی استثنایی داشتند. آن‌ها از روشی منحصربه‌فرد برای استخراج طلا استفاده می‌کردند: پشم گوسفند را در مسیر رودخانه‌های کوهستانی پرآب قرار می‌دادند تا ذرات طلا در آن جمع شود. این تکنیک باستانی احتمالاً منشأ افسانه پشم زرین بوده است.

نصب این مجسمه در میدان اروپا یک انتخاب کاملاً آگاهانه بود. این اثر که توسط معمار و مجسمه‌ساز گرجی، داویت خمالادزه، طراحی شده، در سال 2007 توسط رئیس‌جمهور وقت گرجستان، میخائیل ساکاشویلی، رونمایی شد. این اقدام بخشی از یک برنامه گسترده برای مدرن‌سازی باتومی و معرفی آن به عنوان یک مقصد گردشگری برتر بود. دولت گرجستان با قرار دادن مجسمه مِدِئا در میدانی به نام «اروپا»، به طور نمادین بر پیوندهای تاریخی و فرهنگی کشورش با تمدن اروپایی تأکید کرد و هویتی مدرن و اروپامحور را برای خود تعریف نمود که فراتر از گذشته شوروی آن است.

میدان پیازا: گوشه‌ای از ایتالیا در کرانه دریای سیاه

میدان پیازا، یکی دیگر از فضاهای عمومی شگفت‌انگیز باتومی، تجربه‌ای کاملاً متفاوت را ارائه می‌دهد. این میدان که در سال 2010 تکمیل شد، یک مجموعه معماری مدرن است که توسط معمار گرجی، واژا اوربلادزه، با الهام از میدان‌های ایتالیایی طراحی شده است. برج ساعت بلند، کافه‌ها و هتل‌های بوتیک اطراف، این حس را القا می‌کنند که گویی در شهری کوچک در ایتالیا قدم می‌زنید.

اما نگین درخشان این میدان، موزاییک عظیم و خیره‌کننده‌ای است که در مرکز آن قرار دارد. این اثر هنری که بزرگ‌ترین موزاییک فیگوراتیو مرمری در اروپا محسوب می‌شود، توسط هنرمند گرجی-سوئیسی، ناتالیا دِ پیتا-آمیرجیبی، طراحی شده است. مفهوم این موزاییک 106 متر مربعی، ترکیبی از حرکت ابدی دریا و توسعه مداوم فضای شهری مدرن است. در مرکز آن، پنج پیکره زنانه که نماد ایزدبانوان دریا هستند، به تصویر کشیده شده‌اند و یک پری دریایی کوچک که از روی دختر خود هنرمند مدل‌سازی شده، در میان آن‌ها قرار دارد.

فرایند ساخت این موزاییک به اندازه خود اثر، شگفت‌انگیز است. بیش از 88 میلیون قطعه کاشی از 15 کشور مختلف تهیه شد، در کارگاهی در ابوظبی ساخته و پرداخته شد و سپس برای نصب به باتومی منتقل گردید. کل فرایند مونتاژ در محل، تنها در 10 روز به پایان رسید. میدان پیازا و موزاییک آن نمونه‌ای برجسته از «اصالت مدیریت‌شده» هستند. این‌ها سازه‌هایی تاریخی نیستند، بلکه آثاری مدرن‌اند که با دقت طراحی شده‌اند تا حسی از تاریخ و جذابیت اروپایی را القا کنند. این رویکرد نشان‌دهنده استراتژی توسعه باتومی است: ساختن یک هویت مطلوب از طریق هنر و معماری مفهومی و بین‌المللی.

قدم زدن در امتداد ساحل: بلوار افسانه‌ای باتومی، روایتی از سه دوران

بلوار باتومی، افتخار و غرور این شهر، تنها یک پارک ساحلی نیست، بلکه یک خط زمانی زنده از تاریخ شهر است که دوران‌های مختلف، نشانه‌های متمایز خود را بر آن به جای گذاشته‌اند. این بلوار که ساخت آن در سال 1884 آغاز شد، به طول 7 کیلومتر در امتداد خط ساحلی کشیده شده و یکی از قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین پارک‌های ساحلی در نوع خود در اروپاست. قدم زدن در این بلوار، سفری در تاریخ باتومی است.

این بلوار را می‌توان به سه لایه تاریخی تقسیم کرد. لایه امپراتوری (از 1884 به بعد) با طراحی اولیه و مسیرهای عریض پیاده‌روی، یادآور دوران امپراتوری روسیه است؛ زمانی که اینجا محلی برای قدم زدن‌های اشرافی بود.

لایه شوروی (دهه 1970) با افزودن سازه‌های هنری عظیم و کاربردی، زیبایی‌شناسی و دیدگاه اجتماعی آن دوران را به نمایش می‌گذارد. فواره‌های رقصان که اولین نمونه‌های آن در سال 1977 ساخته شدند، و کافه-موزاییک غول‌پیکر «اختاپوس» (کافه فانتزیا) که در سال 1975 توسط معمار گئورگی چاخاوا و هنرمند موزاییک‌کار زوراب کاپانادزه ساخته شد، از یادگارهای این دوره هستند.

لایه مدرن (از 2000 به بعد) با اضافه شدن آثار هنری معاصر و توسعه «بلوار جدید» توسط یک معمار اسپانیایی، هویت امروزی و جهانی باتومی را منعکس می‌کند.

در طول این مسیر، علاوه بر مجسمه‌های عجیب و غریب مانند «دمپایی روی تخم‌مرغ» ، می‌توان از فضاهای آرامی مانند باغ ژاپنی و فانوس دریایی تاریخی باتومی (ساخت 1882) نیز لذت برد. این لایه‌بندی تاریخی، بلوار را به یک موزه زنده تبدیل کرده است که در آن می‌توان ایدئولوژی‌ها و آرزوهای متغیر شهر را در طول بیش از یک قرن مشاهده کرد.

نمادهای افق مدرن: معماری که داستان عشق و هویت را می‌گوید

افق باتومی با سازه‌های مدرنی تعریف می‌شود که فراتر از معماری صرف هستند؛ آن‌ها روایتگر داستان‌های قدرتمند فرهنگی و هویتی‌اند.

مجسمه علی و نینو: سمفونی حرکت، عشق و تراژدی

در کنار دریا، مجسمه متحرک «علی و نینو» یکی از تأثیرگذارترین جاذبه‌های باتومی است. این مجسمه فولادی 8 متری که در سال 2010 توسط هنرمند گرجی، تامارا کوسیتادزه، ساخته شد، داستان عشقی تراژیک را روایت می‌کند. هر روز رأس ساعت 7 عصر، این دو پیکره فلزی به آرامی به سوی یکدیگر حرکت می‌کنند، در هم ادغام می‌شوند و برای لحظه‌ای کوتاه یکی می‌شوند، سپس از میان یکدیگر عبور کرده و دوباره از هم جدا می‌شوند. این چرخه 10 دقیقه‌ای، نمادی بصری از وصال و فراق است.

داستان این مجسمه از رمان معروف «علی و نینو» نوشته قربان سعید (منتشر شده در سال 1937) الهام گرفته شده است. این رمان، داستان عشق میان علی، پسر مسلمان آذربایجانی، و نینو، شاهزاده مسیحی گرجی را روایت می‌کند که عشقشان در بحبوحه تهاجم بلشویک‌ها و جنگ جهانی اول ناکام می‌ماند. این مجسمه فراتر از یک داستان عاشقانه، به یک تمثیل سیاسی و فرهنگی برای کل منطقه قفقاز تبدیل شده است. علی و نینو نماد دو فرهنگ و مذهب اصلی منطقه هستند و عشق آن‌ها نه توسط تضادهای درونی، بلکه به واسطه نیروهای سیاسی خارجی از هم می‌پاشد؛ روایتی آشنا در تاریخ پرفرازونشیب قفقاز. حرکت مجسمه‌ها - ادغام بدون اتصال واقعی و عبور از یکدیگر همچون دو روح - استعاره‌ای بی‌نقص از چرخه اتحادهای کوتاه و جدایی‌های طولانی در این منطقه است.

برج الفبا: ادای احترام به کد ژنتیکی یک ملت

برج الفبا، سازه‌ای 130 متری که در سال 2012 ساخته شد، یکی دیگر از نمادهای مدرن باتومی است. طراحی منحصربه‌فرد آن شامل دو مارپیچ درهم‌تنیده است که 33 حرف الفبای گرجی را به نمایش می‌گذارند. این طراحی به عمد شبیه به ساختار DNA ساخته شده تا این پیام را منتقل کند که الفبای گرجی، «کد ژنتیکی» هویت این ملت است.

الفبای گرجی یکی از قدیمی‌ترین سیستم‌های نوشتاری در جهان است که قدمت آن به قرن پنجم میلادی بازمی‌گردد و به دلیل فرهنگ زنده و سه نوع خط نوشتاری‌اش، در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو به ثبت رسیده است. در عصری که فرهنگ جهانی در حال یکسان‌سازی است، ساختن چنین بنای یادبود عظیمی برای گرامیداشت یک الفبای منحصربه‌فرد، بیانیه‌ای قدرتمند از هویت ملی و مقاومت فرهنگی است. استعاره DNA، الفبا را از یک ابزار ارتباطی صرف، به جوهره بنیادین و جدایی‌ناپذیر «گرجی بودن» ارتقا می‌دهد. بازدیدکنندگان می‌توانند با آسانسور به بالای برج بروند و از منظره پانورامیک شهر و دریای سیاه در رستوران گردان آن لذت ببرند.

سفری در زمان: موزه‌ها، کلیساها و مساجد، روایتگران تاریخ چندلایه باتومی

مؤسسات تاریخی و فرهنگی باتومی، پرده از تاریخ پیچیده‌ای از تمدن‌ها، ادیان و ایدئولوژی‌های مختلف برمی‌دارند. بازدید از این مکان‌ها مانند قدم زدن در میان صفحات یک کتاب تاریخ زنده است.

موزه باستان‌شناسی باتومی: سفری به اعماق تاریخ کولخیس

موزه باستان‌شناسی باتومی که در سال 1994 تأسیس شد، گنجینه‌ای از تاریخ منطقه است. این موزه میزبان نزدیک به 30,000 شیء تاریخی است که دوره‌های مختلفی از عصر حجر (با ابزارهایی با قدمت 300 تا 400 هزار سال) تا دوره‌های برنز، آهن، هلنیستی، رومی و قرون وسطی را پوشش می‌دهند. یکی از بخش‌های برجسته موزه، نمونه‌های نفیس طلاکاری کولخیس است که ارتباط مستقیمی با افسانه پشم زرین دارد. این آثار که از کاوش‌های باستان‌شناسی در سراسر منطقه آجارا، از جمله قلعه گونیو، به دست آمده‌اند، نشان‌دهنده تمدنی پیشرفته و غنی در این سرزمین باستانی هستند.

موزه هنر آجارا: پنجره‌ای به روح هنر گرجی

این موزه که در سال 1998 افتتاح شد، بر هنرهای زیبای گرجستان در قرن بیستم تمرکز دارد و آثار هنرمندان برجسته‌ای چون نیکو پیروسمانی، داویت کاکابادزه و لادو گودیاشویلی را به نمایش می‌گذارد. خود ساختمان موزه نیز یک اثر هنری قابل توجه است. این بنا که در سال 1949 توسط معمار کاخا جاواخیشویلی طراحی شده، نمونه‌ای از معماری یادمانی دوران شوروی است که با کتیبه برجسته‌ای بر روی نمای خود، اثر مجسمه‌ساز تامار آباکلیا، تزئین شده است.

تنوع مذهبی: کلیسای جامع مادر مقدس و مسجد اورتا جامع

بناهای مذهبی باتومی، روایتگر تاریخ پرفرازونشیب شهر در مواجهه با امپراتوری‌ها و ایدئولوژی‌های مختلف هستند. کلیسای جامع تولد مادر مقدس، با معماری نئوگوتیک منحصربه‌فرد خود، داستانی شگفت‌انگیز دارد. این کلیسا در ابتدا به عنوان یک کلیسای کاتولیک رومی بین سال‌های 1898 تا 1903 توسط برادران ثروتمند زوبالاشویلی ساخته شد. در دوران شوروی، این مکان مذهبی به یک آزمایشگاه ولتاژ بالا تبدیل شد و پس از استقلال گرجستان، به کلیسای ارتدکس گرجی واگذار گردید.

مسجد اورتا جامع، تنها مسجد باقی‌مانده از دوران شوروی در باتومی، در سال 1866 در زمان حکومت عثمانی ساخته شد. نام آن، «اورتا» (به معنی میانه)، به دلیل قرار گرفتنش بین دو مسجد دیگر بوده که اکنون دیگر وجود ندارند. این مسجد نیز در دوران شوروی به انبار نظامی تبدیل شد، اما در سال 1946 بازگشایی شد و امروزه با گنبد طلاکاری‌شده و مناره سفیدرنگش، نمادی از تنوع فرهنگی شهر است. سرگذشت این دو بنای مذهبی، نشان‌دهنده لایه‌های متوالی نفوذ عثمانی، اروپایی/کاتولیک، سکولاریسم دولتی شوروی و احیای مذهبی پس از فروپاشی آن است.

فراتر از هیاهوی شهر: شاهکارهای طبیعت آجارا

زیبایی‌های آجارا به مرزهای شهری باتومی محدود نمی‌شود. طبیعت بکر و سرسبز اطراف شهر، فرصت‌هایی بی‌نظیر برای گشت‌وگذار و ماجراجویی فراهم می‌کند.

باغ گیاه‌شناسی باتومی: جهان در یک باغ

باغ گیاه‌شناسی باتومی که در 9 کیلومتری شمال شهر قرار دارد، یکی از بزرگ‌ترین و متنوع‌ترین باغ‌های گیاه‌شناسی در جهان است. این باغ در سال 1912 توسط گیاه‌شناس و جغرافی‌دان روسی، آندری کراسنوف، تأسیس شد. او به دلیل شرایط اقلیمی نیمه‌گرمسیری منحصربه‌فرد این منطقه، آن را مکانی ایده‌آل برای پرورش گیاهان عجیب و غریب از سراسر جهان تشخیص داد.

این باغ 108 هکتاری، بیش از یک پارک زیبا، یک پروژه علمی عظیم است. باغ به بخش‌های مختلف فیتوژئوگرافیک تقسیم شده است که به بازدیدکنندگان اجازه می‌دهد در عرض چند ساعت، در میان پوشش گیاهی شرق آسیا، هیمالیا، استرالیا، نیوزلند، آمریکای شمالی و جنوبی و مدیترانه قدم بزنند. این ساختار علمی، باغ را به یک موزه زنده از فلور جهانی تبدیل کرده است. مجموعه‌های بی‌نظیر آن شامل درختان ماگنولیای صدساله، سکویاهای همیشه‌سبز، و کلکسیون‌های گسترده‌ای از رز، کاملیا، بامبو و مرکبات است.

پارک ملی متیرالا: قدم زدن در جنگل‌های بارانی گریان

پارک ملی متیرالا که بخشی از جنگل‌های بارانی و تالاب‌های کولخیس (میراث جهانی یونسکو) است، بهشتی برای دوستداران طبیعت است. نام این پارک، «متیرالا»، در زبان گرجی به معنای «گریان» است که به دلیل بارندگی و مه دائمی، اکوسیستمی فوق‌العاده سرسبز و مرطوب را ایجاد کرده است. این پارک با مسیرهای پیاده‌روی، آبشارهای خیره‌کننده و فرصت‌های تماشای حیات وحش، مکانی عالی برای فرار از گرمای تابستان است. برای علاقه‌مندان به ماجراجویی، فعالیت‌هایی مانند اسب‌سواری و رانندگی با موتورهای چهارچرخ (ATV) نیز در دسترس است.

سفرهای یک روزه: کشف غارها، دره‌ها و آبشارهای آجارا

مناطق اطراف باتومی مملو از شگفتی‌های طبیعی است که می‌توان با سفرهای یک روزه از آن‌ها بازدید کرد. تورهای محبوبی به سمت دره مارتویلی و غار پرومتئوس برگزار می‌شود که شامل قایق‌سواری در دره‌های عمیق و کاوش در غارهای زیرزمینی با استالاکتیت‌ها و استالاگمیت‌های شگفت‌انگیز است. گزینه دیگر، سفر به مناطق کوهستانی آجارا برای دیدن آبشارهای ماخونتستی و میروتی، پل‌های قوسی تاریخی (مانند پل ملکه تامار) و بازدید از کارخانه‌های شراب‌سازی محلی برای چشیدن طعم شراب و چاچای گرجی است.

تجربه‌های اصیل باتومی: طعم‌ها، صداها و گنجینه‌های پنهان

برای درک واقعی روح باتومی، باید فراتر از بناهای یادبود رفت و در زندگی روزمره و فرهنگ پرجنب‌وجوش آن غرق شد.

بازار ماهی باتومی: تجربه‌ای از دریا تا بشقاب

یکی از اصیل‌ترین تجربیات در باتومی، بازدید از بازار ماهی محلی است. این بازار پرهیاهو که در نزدیکی بندر قرار دارد، مکانی است که در آن می‌توانید تازه‌ترین صید روز را مستقیماً از ماهیگیران خریداری کنید. تنوع محصولات از ماهی سالمون دریای سیاه و خارماهی گرفته تا صدف و میگو بسیار زیاد است. اما جذابیت اصلی این بازار در فرایند منحصربه‌فرد آن است: شما ماهی مورد علاقه خود را انتخاب می‌کنید، در همان محل برایتان تمیز می‌کنند، و سپس آن را به یکی از رستوران‌های کوچک مجاور می‌برید تا همان‌طور که دوست دارید (کبابی یا سرخ‌شده) برایتان طبخ کنند. این تجربه «از دریا به بشقاب» طعمی فراموش‌نشدنی از باتومی را به شما هدیه می‌دهد.

طعم آجارا: فراتر از خاچاپوری قایقی

آشپزی آجارا شهرت جهانی دارد، به‌ویژه به خاطر خاچاپوری آچاری (قایقی شکل). مکان‌هایی مانند «لاگونا» و «رترو» از بهترین‌ها برای چشیدن این غذای لذیذ هستند. اما برای تجربه‌ای عمیق‌تر، باید غذاهای محلی دیگر را نیز امتحان کنید. «بورانو» نوعی فوندوی گرجی با پنیر است، «یاخنی» یک خورش غلیظ گوشت گاو با گردو و ادویه‌جات است، و «چیربولی» یک صبحانه خوشمزه شبیه به املت است. کافه‌های دنج شهر نیز مکان‌های خوبی برای استراحت و لذت بردن از قهوه و تماشای زندگی روزمره مردم هستند.

دلفیناریوم باتومی: سرگرمی برای تمام اعضای خانواده

دلفیناریوم باتومی که اولین بار در سال 1975 به عنوان یکی از بزرگ‌ترین‌ها در اتحاد جماهیر شوروی افتتاح شد، پس از یک دوره تعطیلی در دهه 1990، در سال 2011 بازگشایی شد. این مکان یکی از محبوب‌ترین جاذبه‌های خانوادگی در باتومی است. نمایش جذاب دلفین‌ها که شامل ده‌ها حرکت آکروباتیک، بازی با توپ و حلقه و رقص است، تجربه‌ای شاد و به‌یادماندنی را برای کودکان و بزرگسالان رقم می‌زند.

شکار گنج: در جستجوی موزاییک‌های دوران شوروی

در میان نمای پر زرق و برق باتومی مدرن، لایه‌ای پنهان از تاریخ هنری شهر وجود دارد: موزاییک‌های دوران شوروی. این آثار هنری که اغلب در مکان‌های غیرمنتظره یافت می‌شوند، روایتی متفاوت از تاریخ قرن بیستم شهر را بیان می‌کنند. این موزاییک‌ها که معمولاً موضوعاتی مانند زندگی دریایی، کارگران، پیشرفت علمی و نقوش فرهنگی گرجی را به تصویر می‌کشند، یک «لایه شبح‌وار» در چشم‌انداز بصری شهر تشکیل می‌دهند.

جستجو برای یافتن این گنجینه‌های پنهان، یک تور پیاده‌روی جایگزین و جذاب است. کافه «اختاپوس» در بلوار و موزاییک رنگارنگ بیرون دلفیناریوم (ساخت 1974) از نمونه‌های برجسته هستند. این آثار هنری یادمانی، تضاد جالبی با ظرافت معماری قرن نوزدهمی و درخشش تجاری آسمان‌خراش‌های جدید دارند و درکی عمیق‌تر و پیچیده‌تر از تاریخ شهر را به دست می‌دهند؛ تاریخی که بین دوران امپراتوری و عصر جهانی‌شدن قرار گرفته است.